http://scta.info/resoure/lectio23/reims/transcription

Lectio 23, de Notitia [Reims Transcription]
Tres genera notitiae

Dictum fuit in lectione praecedenti quod notitia non dicitur esse sui obiecti repraesentativa ratione similitudinis et istud fuit prima conclusio 2a secunda fuit quod nec ratione convenienciae convenientiae essencialis essentialis 3a tertia quod nec ratione condicionis conditionis specificae et suae naturae 4a quarta fuit quod hoc provenit ex modo habitudinum causarum proximarum et motivitatis obiecti vae ipsarum

pro cuius materiae ampliori declaratione quia loquendo tam de nocicia notitia creata quam increata triplex potest esse huiusmodi notitia quantum ad propositum spectat prima est notitia increata quae est ipse deus Secunda noticia notitia est notitia intuitiva in mediate immediate causata ab ipso deo 3a tertia est notitia causata in mediate immediate ab obiectis iscis istis materialibus et noticiae notitiae deductis ex ipsis quia reponuntur sub eodem genere

De prima notitia

Quantum est de prima ex qua radicem habet suum obiectum repraesen tare responsio est facilis quia est necessario notitia cuiuslibet et hoc ex sua in mensitate immensitate id est quod haec est neccessaria necessaria deus est cuiuslibet obiecti noticia noticia licet respectu actus sit contingenter notitia sive complexa sive incomplexa et singulariter illud provenit ex duobus

primo quia non stat quod Deus sit notitia intellectiva in mensa immensa et perfectissima quoniam cognoscat omne verum ymo immo omne cognoscibile nam si non cognosceret omne verum vel quod posset esse aliquod cognoscibile quod non cognosceret videretur quod esset in potencia potentia ad addiscendum primum enim sibi repugnat ratione suae in mensitatis immensitatis 2m secundum repugnat actui puro et universaliter perfecto 2o secundo ex virtuali et imminenti continencia continentia omnium nam deus est mundus architectus et perfector omnium ita quod nichil nihil producitur quin sit ab ipso tamquam a fonte omnia continen te universaliter virtualiter emanans Ideo ex ista radice satis habetur quod qualitercumque sit vel posset fieri ad extra taliter in eo relucet eminenter quia ab ipso omnia emanant tamquam a fonte virtualiter omnia continente et eminenter et quantum ad primum dicebat apostolus ad ephesios omnia nuda et aperta sunt oculis eius et quantum ad 2m secundum sequeretur Ioannis primo omnia in ipso vita erat Ex iscis istis enim duabus radicibus oritur quod deus est omnium notitia neccessaria necessaria sive complexa sive incomplexa

De secunda notitia

de 2a secunda vero notitia scilicet in mediate immediate intuitiva ab ipso deo causata unde consurgit quod sit obiecti repraesentativa Advertendum est quod huiusmodi notitia sive complexa sive incomplexa potest dici ad placitum significativa non inquantum ad placitum humanum sed divinum et hoc potest esse dupliciter uno modo quod deus se habens omnino uniformiter adaequate obiective concurrendo sive effective producat noticias notitias diversarum specierum uniformi tamen concursu ob iectivo vel causali sine utroque ipsorum Et ista diversitas noticiarum notitiarum reducitur ad bene placitum sic influentis simile est in pro duccione pro ductione effectuum ad extra quia tenent doctores et teneo et semper tenui quod deus in mense immense et modo in menso immenso agit respectu produccionis productionis cuiuscumque parvi effectus quia non est difficultas quod deus agens adextra sit in mensus immensus Sed difficultas est utrum modo in menso immenso agat ad extra ideo dico quod quantum est ex parte sui semper omnino eodem modo se habet et eodem concursu in menso adaequate se habet ad producendum quemcumque effectum sive parvum sive magnum Sed diversitas effectuum provenit ex liberate suae voluntatis eodem tamen gradu causalitatis omnino semper concurrit ad producendum effectus quoscumque quia eo ipso quod vult effectum sic produci ideo sic producitur Ita quod ymaginandum imaginandum est quod de eodem gradu in menso immenso omnino adaequate concurrit ad producendum caelum et minimum effectum ab eo tamen proveniunt diversae noticiae notitiae et specificae ad bene placitum suae liberae voluntatis

et ideo quod sicut noticiae notitiae omnino distinctae specifice pro ductae in mediate immediate ab ipso deo non provenit ex diversitate concursus obiectivi in deo sed ex libera eius voluntate sic ordinante et sic aliquo modo notitia in mediate causata ab ipso potest dici ad placitum repraesentare suum obiectum inquantum scilicet producitur a deo secundum bene placitum suum sic vel sic repraesentans ad illum intellectum quod eadem notitia vel duae eiusdem speciei omnino similes essentialiter sic se habent in patria quod una earum potest aliquid repraesentare quod altera non potest Ita quod staret quod essent duae notitiae eiusdem speciei essencialiter essentialiter et tamen una significat plus quam secunda verbi gratia quod una repraesentet divinam essenciam essentiam et unum obiectum creatum et quod alia repraesentet divinam essenciam essentiam et duo obiecta creata vel tria vel 4or quattuor secundum quemcumque numerum volueritis Et iuxta istam ymaginacionem imaginationem salva retur quod ydemptitate identitate specifica essentiali omnium visibilium creatarum ipsius dei in patria staret diversitas mansionum nam cum ydemptitate identitate specifica essentiali earumdem noticiarum notitiarum stat quod una plura repraesentet quam alia et ideo secundum plura litatem repraesentatorum essent mansiones sup eriores et perfecciores perfectiores Ex ista positione sequitur quod scaret staret quod anima christi cognosceret omnia quae verbum et tamen noticia notitia illa animae christi non differret specifice ab alia notitia quae non esset tot repraesentativa

De tertia notitia

Advertendum est ulterius quod circa noticiam notitiam intuitivam causatam ab obiectis sensibilibus et noticiam notitiam causatam ab illis quia de istis est praesens difficultas Ubi advertendum est quod noticia notitia talis specialiter intuitiva obiective causata ab huiusmodi obiectis materialibus inter omnia ma gis consequitur motivitatem obiectorum in repraesentando ita quod secundum rationem particularem et individualem secundum quam obiectum in mutat immutat et movet potentiam secundum hoc notitia repraesentat obiectum gratia exempli capiamus sortem qui se obiciat potentiae sortis individualiter cum tali distancia distantia et talibus circumstanciis circumstantiis in dividualibus individualibus secundum quas res se obicit secundum hoc notitia est repraesentativa sui obiecti et non secundum rationem specificam essentialem quia sicut sortes individualiter et non secundum rationem specificam causat obiective noticiam notitiam sui in potentia sic noticia notitia illa est ipsi sorti singulariter praecise repraesentativa et ita de notitia causata a platone quia singulariter et individualiter et non secundum rationem specificam causatur a platone ideo praecise et singulariter repraesentat platonem sed illae duae noticiae notitiae licet sint eiusdem speciei tamen non sequutur sequitur rationem specificam sed individualem et singularem igitur etc. Ideo bene redditur ratio quare licet istae duae noticiae notitiae sint eiusdem speciei et tamen una repraesentat unum obiectum et alia aliud quia obiecta causaverunt eas secundum individuales concur sus obiectialis motionis obiecti et non secundum concursus specificos et essenciales essentiales ideo etc

Ex quo potest salvari quod odium dei non est proprie et essencialiter essentialiter malum Ubi advertendum est quod repraesentare sortem non competit conceptui sortis ex natura sua propria et specifica quia si sic tunc competeret toti speciei quod est falsum et generaliter nulli notitiae tali competit ex natura sua propria et specifica repraesentare suum obiectum sicut dictum est

dico enim consequenter quod conceptus platonis potest esse conceptus sortis supposito quod una res bis possit produci et hoc de potentia dei absoluta ponatur igitur quod eadem res potest post a plurium agencium agentium quolibet produci et quod idem conceptus realiter productus a platone producatur a sorte et ille erit conceptus sortis ita quod esset plato conceptum sortis et econtra sortes conceptum platonis tunc quilibet illorum conceptuum repraesentabit obiectum a quo causatur obiective quia secundum quod illae duae noticiae notitiae causantur a diversis secundum hoc acquirerent sibi denomina cionem denomina tionem illam accidentalem ex qua habent repraesentare suum obiectum

Et nedum istud est verum de primaria causatione ymo immo de conservatione ita quod si causatus sit conceptus a sorte in potentia cognitiva et abiciatur sorti platone adveniente plato poterit conservare illam noticiam notitiam causatam a sorte et incipiet tunc illa notitia causata a sorte repraesentare platonem et esse noticiam notitiam platonis Istud patet quia ex quo notitia illa causata a sorte non habet ex natura sua specifica repraesentare sortem sed solum ex quadam habitudine sibi extrinseca videlicet ex habitudine causarum a quibus producitur si superveniant habitudines vel circumstanciae circumstantiae sufficientes ad hoc quod repraesentet platonem repraesentabit Platonem quia causis sufficientibus positis eo modo quo sufficiunt ponitur effectus

Obiectio ad propositum

Ad propositum enim veniendo sciendum est quod communiter solet fieri unum argumentum ad probandum quod odium dei sit essencialiter essentialiter malum quia illud est intrinsece et essencialiter essentialiter malum cuius naturalis et intrinseca propria operatio est essencialiter essentialiter mala et intrinsece sic est de odio dei quia ratio essencialis essentialis ipsius est movere creaturam rationalem in oppositum sui finis ultimi ordo enim debitus rerum conservatur in hoc quod res consequitur suum finem debitum verbi gratia, si gravia moveantur deorsum et quiescant ibidem et levia sur sum et sic de aliis in hoc conservatur ordinatio et debitus ordo universi si vero econtra gravia moverentur sursum et levia deorsum tunc esset de ordinatio deordinatio universi quia res non consequerentur finem suum debitum hoc maxime respectu ultimi finis Cum igitur odium dei de natura sua habeat movere creaturam recte in oppositum sui finis ultimati sequitur quod res intrin sice et essencialiter essentialiter mala

Responsio ad obiectionem

responsio est fac ilis iuxta praedicta diceretur enim quod qualitas illa ex natura sua non est odium dei intrinsece et essencialiter essentialiter ymo immo probabiliter potest dici quod illa qualitas non potest produci in potentia perceptiva et eam vitaliter in mutare immutare et tamen non est odium quia esse odium Dei est sibi mere extrinsecum scilicet ex causis concurrentibus ad eius produccionem productionem scilicet quia causatur a iudicio falso et apparencia apparentia ipsius dei falsa ex quibus consurgit illa proprietas illi qualitati quod fit odium dei verum est quod ista materia de directo non tangit fidem ideo solum collative et disputative dixi illa quae dixi

Alia notitia quae elicitur ex notitia immediate causata ab obiecti materiali

Advertendum quod huiusmodi notitia de 3o tertio genere scilicet notitia in mediate immediate causata ab obiectis materialibus quaedam est in mediate immediate causata ab obiecto sensibili et materiali et de illa dictum est quod in mediate immediate consequitur concursum obiectalem et mocionem motionem obiecti Sed est alia notitia quae elicitur ex huiusmodi notitia in mediate immediate causata ab obiecto materiali de qua restat aliquid dicendum Est igitur breviter ymaginandum imaginandum quod sicut notitia in mediate immediate causata obiective ab obiectis materialibus in mediate in mediate sequitur motivitatem obiectalem secundum rationes et circum stantias individuales et non specificas a quibus producitur ita est de notitia ex ea elicita sive abstracta per intellectum quem ipsa insequitur in re praesentando causalitatem obiectalem causarum omnium pro ximarum concurrentium ad eius produccionem productionem quia ad eius noticiam productionem concurrunt notitia intuitiva sensitiva et intellectiva cum intellectu Sed ulterius differenter est loquendum de notitia abstractiva pro tanto quia notitia causata abstractiva ab intellectu inter omnia quae concurrunt ad eius produccionem productionem scilicet loquendo de causis particularibus intellectus est principalior causa et penes ipsum habet illa notitia maxime mensurari verbi gratia ponamus quod sint duae potentiae cognitivae intelligibiles quarum una sit in duplo perfeccior perfectior alia ut si angelus uniretur materiae tunc notitia causata in angelo et notitia causata in potentia sortis vel platonis semper sequitur in repraesentando dispositionem motivitatis obiectivae causarum concurrencium ad eius produccionem productionem Ita quod quantum ad hoc nec potentia nec eius concursus variant quoniam semper sequatur motivitatem obiectia lem sive sit in potentia minus perfecta sive in potentia magis perfecta quaecumque detur Sed in causando eam ex noticiis notitiis intuitivis in mediate immediate causatis ab obiecto ymaginandum imaginandum est quod ipsa potentia est principalis causa unde cum eisdem noticiis notitiis in mediate immediate causatis ab obiectis materialibus potentia perfectior potest elicere noticias notitias perfectiores omnino alterius speciei quam minus perfecta notitia potencia potentia posset nam ex eisdem notitiis intuitivis etc. causat angelus noticiam notitiam abstractivam magis perfectam quam sortes repraesentans tamen idem licet perfectius verbi gratia habeat angelus duas noticias notitias intuitivas in mediate immediate causatas ab obiectis materialibus sortes etiam habeat duos omnino similes tunc angelus ex illis noticiis notitiis intuitivis eliciet intui noticiam notitiam perfectiorem quam sortes quia ex quo angelus est perfectior eam quam sortes et est principalis causa particularis sequitur quod producet perfecciorem perfectiorem effectum et sic bene scabit stabit quod erunt duo conceptus universales supponentes pro homine quorum unus sit perfeccior perfectior alio in duplo

Item experientia est in abstractionibus mathematicis unus habet conceptus elicitos perfectiores quam alter de eodem ergo in noticiis notitiis abstractivis secundum perfeccionem perfectionem po tenciarum po tentiarum possunt esse perfectiores noticiae notitiae quia generaliter ad augmentum causae particularis principalis sequitur augmentatio effectus et sic ascendendo secundum perfecciones perfectiones specierum intellectivarum de homine possunt haberi infiniti conceptus convertibiles quorum quilibet esset absolutus et semper unus perfectior alio Inter potentias intelligibiles intellectuales deus est supprema suprema potentia intellectualis capiatur igitur sortis debilis ingenii qui ex duobus conceptibus causatis in mediate immediate ab obiectis materialibus eliciat notitiam abstractivam inter potentiam sortis et potentiam dei infinitae sunt creabiles quarum una semper erit perfeccior perfectior alia Ita quod inter illas duas potentias est infinita latitudo possibilis potenciarum potentiarum intellectivarum ideo secundum perfeccionem perfectionem specierum intellectivarum continue ascendendo continue ex eisdem noticiis notitiis in mediate immediate causatis ab obiectis sensibilibus perfectior species semper eliciet perfectiorem noticiam notitiam abstractivam ex quo sequitur isti termino animal correspondent duo conceptus diversarum specierum univoce supponentes pro eodem adaequate et secundum diversitatem specierum requirerentur pauciores conceptus intuitivi in mediate immediate causati ab obiectis materialibus ad eligendum conceptum abstractivum nam potentia inferior indiget maiori adiutorio ex parte notitiarum Ex quo sequitur quod possibile esset quod esset aliqua potentia intellectiva tantae perfectionis quod ex quolibet conceptu simplici creaturae statim posset elicere conceptum dei sibi proprium Ubi advertendum est quod sicut creaturae habent ordinem ad deum ita noticiae notitiae creaturarum habent ordinem ad noticiam notitiam dei secundum quam causalitatem primam respectu notitiae dei et quia potentia perfeccior perfectior huiusmodi habitudinem potest percipere ex paucioribus noticiis notitiis quam potentia inferior ideo ex paucioribus noticiis notitiis intuitivis creaturarum causatis in mediate ab obiectis creatis poterit elicere noticiam notitiam ipsius dei propria potencia potentia superior quam inferior igitur videtur sequi ex istis quod data supprema suprema intelligentia possibili ipsa posset in mediate immediate ex quolibet conceptu creaturae causare noticiam notitiam propriam ipsius dei Ex quo secundum proporcionem proportionem potentiarum secundum perfeccionem perfectionem sequitur proporcio proportio noticiarum notitiarum intuitivarum in mediate immediate causatorum

Tres modi notitiae abstractivae

ubi advertendum quod notitia una abstractiva potest multipliciter abstrahi sive elici ex huiusmodi notitiis intuitivis in mediate immediate causatis ab obiectis materialibus uno modo una notitia potest elici ex alia adaequate supponens pro eadem sicut illa aqua a qua elicitur verbi gratia ex notitia intuitiva sortis apparentis secundum omnes circumstantias intellectus potest abstrahere ex illis notitias repositas in genere substantiae quia alias non essent aliquae noticiae notitiae individuales in genere substantiae et tamen illae erunt convertibiles quia praecise supponent pro eodem scilicet pro sorte alia notitia est quaelibet non significet idem convertibiliter cum illa aqua a qua abstrahitur tamen supponit pro eodem licet etiam supponat pro aliis Isto modo fiunt notitiae universales nam ex notitia sortis platonis et ciceronis etc. elicitur notitia hominis quae supponit pro sorte platone et cicerone non adaequate sive convertibiliter ymo immo eciam eciam supponit pro aliis quia pro omnibus hominibus supponit 3o tertio modo elicitur noticia notitia abstractiva supponens pro aliis et nullo modo pro eisdem pro quibus sup ponit notitia ex qua elicitur et iste 3us tertius modus est difficilior et isto modo elicitur notitia ipsius dei nam ex notitia creaturarum elicitur notitia ipsius dei vigore tamen intellectus abstrahentis et tamen notitia creaturarum non supponit pro deo nec econverso noticia notitia dei supponit pro creaturis verum est quod aliquando eliciendo noticiam notitiam dei ex no ticiis no titiis creaturarum concurrit aliqua noticia notitia communis supponens pro deo Ista tamen non requiritur quoniam casus sit possibilis quod noticia notitia dei eliciatur ex noticiis notitiis creaturarum sine hoc quod ibidem concurrat aliqua notitia supponens pro deo

Sed circa istum modum posset esse dubium utrum sit essencialis essentialis ordo noticiarum notitiarum universalium et determinatarum inter se Ubi advertendum quod ista materia communiter solet tractari in vico straminis in primo physicorum et in 3o tertio de anima ideo remitto eam ad determinationem magistrorum meorum vici straminis tamen de hoc dico unum verbum quod pro babiliter potest dici quod notitia sortis individualis et determinata non praesupponunt essencia liter essentia liter aliquam noticiam notitiam universalem nec noticiam notitiam singularem vagam ita quod in sorte potest causari noticia notitia determinata sortis et singularis sine huiusmodi noticiis notitiis universalibus et singu laribus vagis nam sortes potest se obicere potenciae potentiae cognitivae in debita distancia distantia ad causandum in sensu speciem determinate et singulariter repraesentantem sortes ergo non videtur quin in mediate immediate potentia mediante illa specie posset causare noticiam notitiam determinatam et singularem sortis quia ex quo agens est sufficiens et sufficienter applicatum passo videtur quod debeat produci effectus cum hoc tamen stat quod facilius est rem cognoscere confusius quam minus confuse sive quam in particulari et determinate Unde diversae potenciae potentiae cognitivae de eadem re possunt habere diversas notitias supponentes praecise pro illa re quarum una erit perfectior alia sicut caecutiens non ita perfecte videt rem sicut alter bene dispositus vel non caecuciens caecutiens de ordine causandi ipsorum universalium et quae sunt et quot sunt forte de hoc aliqua dicam in sequenti lectione etc.